هایپوترمی (Hypothermia) یا افت دمای بدن زمانی رخ می‌دهد که دمای مرکزی بدن به کمتر از ۳۵ درجه سانتی‌گراد برسد. این وضعیت معمولاً به دلیل قرار گرفتن طولانی‌مدت در هوای سرد یا تماس با آب سرد ایجاد می‌شود و می‌تواند خطرناک و حتی کشنده باشد.
علائم هایپوترمی:
1. اولیه:
لرز شدید
احساس سرما
بی‌حسی در انگشتان دست و پا
رنگ‌پریدگی و پوست سرد
2. متوسط:
کاهش لرز
کند شدن ضربان قلب و تنفس
گیجی، خواب‌آلودگی، عدم تمرکز
عدم توانایی در حرکت و بی‌حسی شدید
3. شدید:
عدم پاسخ به تحریکات
ضربان قلب بسیار کند و نامنظم
از دست دادن هوشیاری
مرگ در صورت عدم درمان فوری
دلایل هایپوترمی:
قرار گرفتن طولانی در هوای سرد بدون لباس مناسب
سقوط در آب سرد
باد شدید که باعث از دست رفتن حرارت بدن می‌شود
نداشتن تغذیه و انرژی کافی در شرایط سرما
کمک‌های اولیه برای هایپوترمی:
1. فرد را به یک محیط گرم منتقل کنید.
2. لباس‌های خیس را از بدن خارج کرده و او را با لباس یا پتو بپوشانید.
3. از تماس مستقیم با حرارت زیاد (مانند شومینه) خودداری کنید، چون می‌تواند باعث شوک شود.
4. مایعات گرم و شیرین (بدون الکل و کافئین) به او بدهید.
5. اگر فرد بیهوش است، تنفس و نبض را بررسی کرده و در صورت نیاز احیای قلبی-ریوی (CPR) انجام دهید.
هایپوترمی در ورزش‌های هوایی (مثل پاراگلایدینگ):
در ارتفاعات بالا، دمای هوا به‌سرعت کاهش می‌یابد و سرمازدگی و هایپوترمی از خطرات جدی برای خلبانان پاراگلایدر است. پوشیدن لباس‌های مناسب، دستکش گرم، و استفاده از تجهیزات گرمایشی می‌تواند از این مشکل جلوگیری کند.
دهیدراسیون (Dehydration) و ویند چیل (Wind Chill) چیست؟
۱. دهیدراسیون (Dehydration) – کم‌آبی بدن
دهیدراسیون زمانی رخ می‌دهد که بدن بیشتر از مقدار دریافتی خود، مایعات از دست بدهد. این اتفاق می‌تواند در هوای گرم و خشک یا حتی در هوای سرد و بادی رخ دهد.
دلایل دهیدراسیون در هوای سرد:
تنفس سریع در هوای سرد: هوای سرد و خشک هنگام تنفس، بخار آب بدن را از بین می‌برد.
تعریق نامحسوس: در هوای سرد، تعریق کمتر حس می‌شود اما بدن همچنان آب از دست می‌دهد.
عدم احساس تشنگی: در سرما، احساس تشنگی کاهش می‌یابد، اما بدن همچنان به مایعات نیاز دارد.
افزایش ادرار (Diuresis): در هوای سرد، بدن برای حفظ گرما، مایعات بیشتری دفع می‌کند.
علائم دهیدراسیون:
خشکی دهان و پوست
سرگیجه و سردرد
کاهش انرژی و تمرکز
ادرار تیره‌رنگ
چگونه از دهیدراسیون در هوای سرد جلوگیری کنیم؟
نوشیدن مایعات کافی حتی بدون احساس تشنگی
استفاده از مایعات گرم مانند چای و سوپ
مصرف غذاهای آب‌دار (میوه‌ها و سبزیجات)
—
۲. ویند چیل (Wind Chill) – سرمایش باد
ویند چیل زمانی رخ می‌دهد که وزش باد باعث از بین رفتن گرمای بدن و کاهش دمای احساسی شود. در واقع، بدن گرمای بیشتری نسبت به حالت عادی از دست می‌دهد و هوا سردتر از دمای واقعی احساس می‌شود.
رابطه ویند چیل و دهیدراسیون:
افزایش تبخیر عرق و رطوبت پوست: باد سرد باعث خشک شدن سریع‌تر پوست و افزایش تبخیر آب از سطح بدن می‌شود.
کاهش احساس تشنگی: در هوای سرد، ویند چیل باعث می‌شود فرد کمتر احساس تشنگی کند، در حالی که بدن همچنان آب از دست می‌دهد.
افزایش تلاش بدن برای گرم نگه داشتن خود: بدن برای حفظ گرما، کالری و مایعات بیشتری مصرف می‌کند که در صورت عدم جایگزینی، منجر به کم‌آبی می‌شود.
جمع‌بندی:
دهیدراسیون در هوای سرد و بادی ممکن است نامحسوس باشد اما خطرناک است.
ویند چیل باعث از دست رفتن گرمای بدن می‌شود و می‌تواند کم‌آبی را تشدید کند.
نوشیدن مایعات کافی، پوشیدن لباس‌های مناسب و محافظت از پوست در برابر باد، راهکارهای کلیدی برای جلوگیری از این مشکلات هستند.
ارتباط ویند چیل و دهیدراسیون با پرواز پاراگلایدر
۱. تأثیر ویند چیل بر پاراگلایدینگ:
در پروازهای پاراگلایدینگ، مخصوصاً در ارتفاعات بالا، سرعت باد افزایش می‌یابد و این باعث تشدید اثر ویند چیل می‌شود. حتی اگر دمای واقعی هوا مناسب باشد، به دلیل وزش باد، بدن پروازکننده احساس سرمای بیشتری می‌کند. این موضوع می‌تواند مشکلاتی مانند:
کاهش دمای بدن (هایپوترمی)
کاهش عملکرد ماهیچه‌ها و واکنش‌های عصبی
افزایش خستگی و کاهش تمرکز در کنترل بال
به همین دلیل، پوشیدن لباس‌های چندلایه، ضدباد و گرم‌کننده‌های مخصوص پرواز برای جلوگیری از اثر ویند چیل ضروری است.
۲. تأثیر دهیدراسیون بر پاراگلایدینگ:
در پروازهای طولانی‌مدت، خلبانان پاراگلایدر ممکن است متوجه کم‌آبی بدن نشوند. چند عامل مهم که باعث دهیدراسیون در پرواز می‌شوند:
تنفس سریع در ارتفاع: هوای خشک و سرد ارتفاعات باعث از دست رفتن رطوبت بدن می‌شود.
عدم احساس تشنگی: در سرما، مغز کمتر پیام تشنگی ارسال می‌کند، اما بدن همچنان آب از دست می‌دهد.
لباس‌های عایق و ضخیم: باعث تعریق نامحسوس شده و میزان از دست رفتن آب بدن را افزایش می‌دهند.
چگونه از دهیدراسیون و ویند چیل در پرواز جلوگیری کنیم؟
✔ پوشیدن لباس‌های مناسب برای جلوگیری از اثر سرمایش باد
✔ نوشیدن مایعات کافی قبل از پرواز و در صورت امکان همراه داشتن نوشیدنی گرم
✔ استفاده از ماسک یا شال گردن برای کاهش از دست رفتن رطوبت از طریق تنفس
✔ مدیریت زمان پرواز و پرهیز از پرواز طولانی در شرایط سرد و بادی
در کل، ویند چیل و دهیدراسیون می‌توانند تأثیرات منفی زیادی روی عملکرد و ایمنی خلبانان پاراگلایدر داشته باشند. توجه به این موارد می‌تواند از بروز مشکلاتی مانند خستگی، کاهش تمرکز، و حتی از دست دادن کنترل بال جلوگیری کند.
