نحوه کنترل و فرمان‌های پاراگلایدر ( برک ، ریر رایزر ، CG)
در پرواز با پاراگلایدر، خلبان از چندین روش برای کنترل مسیر، سرعت و پایداری پرواز استفاده می‌کند. مهم‌ترین ابزارهای کنترل شامل برک ها (Brakes)، تغییر مرکز ثقل (Center of Gravity – CG) و رایزرهای عقب (Rear Risers) هستند.
—
۱. برک ها (Brakes) – کنترل اصلی پرواز
✅ وظیفه: تغییر زاویه بال و کنترل سرعت، چرخش و نرخ کاهش ارتفاع
✅ نحوه عملکرد:
برک ها دو دستگیره در دو طرف رایزرها هستند که مستقیماً به لبه پشتی بال (Trailing Edge) متصل‌اند.
با کشیدن برک‌ها، جریان هوا زیر بال تغییر می‌کند که باعث کاهش سرعت و افزایش نرخ نزول می‌شود.
با کشیدن برک سمت چپ → پاراگلایدر به چپ می‌چرخد.
با کشیدن برک سمت راست → پاراگلایدر به راست می‌چرخد.
کشیدن هر دو برک به طور همزمان → سرعت کاهش یافته و پاراگلایدر وارد فرود نرم (Flare) یا استال (Stall) می‌شود.
⚠ نکته مهم:
استفاده بیش از حد از برک‌ها می‌تواند باعث استال شود که خطرناک است.
برک‌ها ابزار اصلی فرود هستند و برای فلر زدن (Flare) هنگام لندینگ استفاده می‌شوند.
—
۲. سنتر آف گراویتی (Center of Gravity – CG) – کنترل از طریق وزن خلبان
✅ وظیفه: کنترل تعادل و تغییر مسیر پرواز
✅ نحوه عملکرد:
خلبان با جابجایی وزن بدن در هارنس، مرکز ثقل (CG) را تغییر می‌دهد.
جابجایی وزن به چپ → پاراگلایدر به چپ متمایل می‌شود.
جابجایی وزن به راست → پاراگلایدر به راست متمایل می‌شود.
ترکیب جابجایی وزن و استفاده از برک‌ها باعث چرخش نرم‌تر و سریع‌تر می‌شود.
⚠ نکته مهم:
تغییر وزن به تنهایی برای چرخش کافی نیست، اما در پروازهای طولانی کمک زیادی به کاهش فشار روی برک‌ها می‌کند.
—
۳. ریر رایزر (Rear Risers) – کنترل پیشرفته و افزایش سرعت
✅ وظیفه: کنترل جزئی ارتفاع و سرعت در شرایط خاص
✅ نحوه عملکرد:
ریر رایزرها به لبه عقبی بال متصل‌اند و می‌توانند جایگزین جزئی برک‌ها شوند.
کشیدن ریر رایزرها → باعث افزایش نرخ نزول می‌شود، اما بدون افت شدید سرعت مانند برک‌ها.
برای کنترل اضطراری در صورت خرابی برک‌ها می‌توان از ریر رایزرها استفاده کرد.
در سرعت‌گیری (Speed Bar) نیز، ریر رایزرها برای حفظ کنترل استفاده می‌شوند.
⚠ نکته مهم:
استفاده زیاد از ریر رایزرها می‌تواند منجر به افتادگی جزئی بال (Partial Collapse) شود.
—
جمع‌بندی و کاربرد در پرواز:
برک ها → کنترل اصلی چرخش و کاهش سرعت
CG (جابجایی وزن) → کمک به چرخش نرم و کاهش فشار برک‌ها
ریر رایزرها → تنظیم ارتفاع و جایگزین اضطراری برک‌ها
با ترکیب این تکنیک‌ها، ( برک ، ریر رایزر، CG)خلبان می‌تواند پروازی ایمن، پایدار و کنترل‌شده داشته باشد.
نویسنده خلبان و مربی پرواز آریا البرزی
برای یادگیری نکات علمی و عملی پاراگلایدر و پاراموتور پیج من در گوگل و اینستاگرام را دنبال کنید.
@www.aryaparaglider.com
@arya_alborzi1
